Geçmişten bugüne gelen belgelerde, bugün Karadeniz Bölgesi’nin kıyı şeridinde yer alan şehirlerin eski isimleri bulunuyor. İşte Karadeniz’in kıyısında yer alan şehirlerin eski isimleri…
Artvin
Karadeniz Bölgesi’nin doğu ucunda bulunan ve Gürcistan’la komşu olan Artvin, oldukça eski bir tarihe sahip iller arasında yer almaktadır. Şehrin tarihte bilinen ilk ismi “Artavani” ya da “Artvini” olarak kayıtlara geçmiştir. Gürcüce olan kaynaklarda “Artavani” olarak bilinen bu şehir, o tarihte bölgede yaygın bir din olan Zerdüştilik dini ile bağlantılı olarak bu ismi almıştır. Kelimenin kökü olan Arta, eski Farça dilinden gelmektedir ve Zerdüştilik’te bir tanrının isminden esinlenilmiştir.
Bartın
Bartın şehrinin adı, “Parthenia” isminden gelmektedir. Bu ismin de kaynağı “Parthenios”tur. Parthenios, Yunan mitolojisinde özel bir yere sahiptir. Okenaus’un çocuğu olan Parthenios, suların tanrısı olarak bilinmektedir. Şehirlerin eski isimleri arasında ilginç bulunan isimlerden birisidir.
Düzce
Düzce’nin bugün bulunduğu yer, eskiden bataklık olarak biliniyor. Daha sonra Romalılar döneminde burası, tarım alanına çevrilmiştir. Düzce’nin bilinen en eski adı Konsapa’dır.
Giresun
Giresun şehrinin kuruluşu ve ilk yerleşimcileri konusunda bazı tartışmalar bulunmaktadır. Diğer yandan Giresun’un bilinen en eski adı “Kerasounta”dır. Bazı kaynaklarda şehrin eski isimleri arasında “Pharnacia”, “Choerades” da yer almaktadır. Zaman içerisinde bu isimler “Kerasous” ve “Kerasus”a ve ardında da Giresun’a dönüşmüştür. Bazı kaynaklara göre Kerasus, Yunanca “boynuz” anlamına gelen “Keras” kelimesinden türemiştir. Bunun sebebi de şehrin yarımada şeklidir. Diğer yandan bazı tarhiçiler ise “Kerasus” adının “Kiraz Diyarı” anlamına geldiğini söylemektedir. Şehirde eski zamanlarda bolca yabani kiraz ağacı bulunmaktaydı.
Kastamonu
Kastamonu şehrinin tarihi adı “Tumana” olarak bilinmektedir. Bu bölgeye daha sonra Gas-Gas adlı bir kavim yerleşti. Kastamonu şehri, rivayete göre Gas ve Tuman’ın birleşmesiyle ortaya çıkmıştır.
Ordu
Ordu’nun bilinen en eski adı “Kotyora”dır. Bu isim, M.Ö. 400 yıllarından önce, şehir merkezinin 5 kilometre dışındaki Bozukkale olarak bilinen bölgede kurulan yerleşim yerine dayanmaktadır. “Kotyora” adı, bölgede yaşayan Kolhislilerden (Tzan/Lazlar) gelmektedir.
Rize
Antik Çağ’a ait yazılı kaynaklarda “Rhizus” olarak geçen Rize adının, Yunanca “ριζα” (riza) kelimesinden türediği düşünülüyor. Bu kelimenin anlamı “Dağ Eteği”dir. Diğer yandan bazı tarihçiler ise şehrin adının Yunanca’da “pirinç” anlamına gelen “Rizi” kelimesinden ya da “kök, temel” anlamına gelen “Riza” kelimesinden geldiğini iddia etmektedir. Bir başka teoriye göre Rize şehri adını Lazca’da “düzlükler” anlamına gelen “İrizeni” kelimesinden almıştır. Samsun, şehirlerin eski isimleri konusunda en çok tartışma yapılan şehirlerden birisidir.
Samsun
Kaynaklara göre Samsun’un eski adı Amisos’tur. Bazıları şehrin eski adının “Sampsunta” olduğunu düşünmektedir. İki isim de kökenini Antik Yunan’dan almaktadır. Ancak bazı tarihçiler, Samsun isminin İbranice’den geldiğini ve kökeninin İbrani lideri olan Samson’dan geldiğini düşünmektedir. Başka araştırmacılar ise Samsun isminin, oradaki yerli halk tarafından bulunduğunu düşünmektedir. Amisos’un balıkçı kasabası anlamına geldiğini iddia edenler de vardır.
Sinop
Sinop ismi, Yunan mitolojisinde yer alan bir tanrıçadan türemiştir ve bu tanrıçanın adı Sinope’dir. Sinope, Yunan mitolojisinde, Irmak Tanrısı Asopos’un su perisi kızlarından biridir.
Trabzon
Kökenini “Trapezus”, “Trapeza” gibi kelimelerden alan, bu sözcüğün anlamı “dört köşe”, “dikdörtgen masa” olarak açıklanabilir.
Zonguldak
Bu şehrin bilinen en eski adı “Sandraka/Sandrake”dir ve ismini Sandra Çayı’ndan almıştır.
Karadeniz kıyısında yer alan şehirlerin eski isimleri hakkında bilinenleri sizlerle paylaştık. Oldukça zengin bir tarihe sahip olan ülkemiz topraklarında, şehirlerin eski isimleri ve isimlerin nereden geldiği konusu, tarihi bilmek açısından önemlidir.
