Apandisit, alt karında ağrıya neden olan bir durum olarak bilinir. Apandisit belirtileri genel olarak şiddetli ağrı ile ortaya çıkar. Bu durum, apandis iltihaplanması sonucu ortaya çıkar ve patlama durumunda bağırsaklardaki bakterilerin karın boşluğuna yayılmasıyla kritik bir duruma evrilebilmektedir. Apandisit, hayati bir organ olmadığı için, bu şekilde risk teşkil ettiğinde, genellikle çıkarılmaktadır.
Apandisit, özellikle 10-30 yaş aralığındaki bireylerde, ailede apandisit öyküsü bulunanlarda, ve kistik fibrozis durumu olanlarda daha sık görülme eğilimindedir. Bu nedenle, bu risk faktörleri taşıyan bireylerde apandisit olma olasılığı artar.
Apandisit Nedir?
Apendiks, ince bağırsağın sonlandığı, kalın bağırsağın başladığı ve halk arasında “kör bağırsak” olarak adlandırılan bölgede yer alır. Solucan şeklinde bir bağırsak uzantısı olan apandis, her bireyde farklı uzunluklara sahip olabilir, ancak genellikle ortalama 10 santimetre uzunluğundadır. Apandis, gastrointestinal yolun bir parçası olarak kabul edilirken, bazı görüşlere göre lenfatik, endokrin veya ekzokrin sistemlerin bir parçası olabilir. Ucu kapalı bir ortamda bulunduğundan, bu bölgede mikroorganizmaların üremesi oldukça kolaydır.
Apandis, bademciklere benzetilebilecek işleve sahip bir organdır. Sindirim sisteminin başlangıcı olan ağız, mikropların en yoğun bulunduğu yerdir ve bademcikler, bu mikroplara karşı vücuda uyarıda bulunan bir koruyucu görevi üstlenir. Benzer şekilde, kalın bağırsak da mikrop bakımından zengin bir organdır. Apandis de kalın bağırsaktaki mikroplara karşı vücut savunma sistemini aktive eder.
Apandis bölgesindeki iltihaplanma, apandisit adı verilen ciddi bir enfeksiyona neden olmaktadır. Apandisit belirtileri arasında en belirgini ise şiddetli ağrıdır ve acil olarak tedavi edilmesi gereken bir durumu ifade eder.
Apandisit Belirtileri Nelerdir?
Apandisit belirtileri, genellikle karnın sağ orta bölgesinde gidip gelen bir ağrı ile başlar, ancak birkaç saat içinde bu ağrı genellikle kalıcılaşır ve giderek şiddetlenir. Bölgeyi bastırmak, öksürmek, yürümek gibi aktiviteler, ağrıyı daha da artırabilmektedir. Apandisit, iştah kaybına, kabızlık ya da ishale neden olabilir. Ayrıca kişiyi oldukça hasta hissettirebilir.
Bu ağrının nedeni, genellikler apandisit girişinin tıkanması ya da içerideki bakterilerin organın çeperlere uyguladığı basınçla ilişkilidir. Başlıca apandisit belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Karnın sağ alt tarafında ani şekilde ağrı başlaması
- Bıçak saplanması gibi bir ağrı hissi ve bu hissin ve ağrının giderek şiddetlenmesi
- Mide bulantısı ve kusma durumu
- İştah kaybı yaşanması
- Kabızlık veya ishal durumu
- Karında şişkinlik
- Halsizlik, bitkinlik
- Bazı durumlarda ateş
- İdrar sıklığının artması
- Ağızda kuruluk
- Çarpıntı
- Gaz çıkarmada güçlük
Eğer karın sağ alt tarafında şiddetlenen bir ağrı varsa ya da yukarıda sayılan apandisit belirtileri kısmen de olsa mevcutsa, derhal acil servise ya da doktora başvurmak hayati önem taşımaktadır.
Apandisit durumunda, genellikle tercih edilen ilk ve en yaygın müdahale, apandisin cerrahi işlemlerle çıkarılmasıdır. Özellikle yırtılma ve patlama gibi durumlarda bu işlem uygulanmaktadır. Eğer yırtılma ya da patlama durumu söz konusu değilse, kişinin durumuna göre antibiyotik tedavisi de uygulanabilmektedir.
