Kemik erimesi, tıbbi terimle osteoporoz kemik dokusunun yoğunluğunun azalması ve kemiklerin zayıflayıp kırılmaya daha yatkın hale gelmesi durumu olarak tanımlanır. Kemikler sürekli olarak yenilenir. Ancak kemik erimesi durumunda yeni kemik yapımı eski kemik dokusunun kaybından daha yavaş gerçekleşir.
Bu genellikle yaşlanma sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıkar ancak hormonal değişiklikler, beslenme eksiklikleri, fiziksel aktivite eksikliği ve genetik faktörler de kemik erimesine katkıda bulunur. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda östrojen seviyelerinin düşmesi kemik erimesi riskini artırır.
Kemik erimesinin yaygınlığı dünya genelinde yaşlanan nüfusun artmasıyla birlikte giderek daha fazla dikkate alınan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Uzun vadede kemik erimesi olan bireyler basit düşmeler veya hafif darbelerle bile kemik kırıkları yaşayabilirler. Bu nedenle bu durumun erken teşhisi ve tedavisi büyük önem taşır.
Kemik Erimesi Belirtileri Nelerdir?
Kemik erimesi, başlangıçta genellikle belirgin bir belirti göstermez. Ancak durum ilerledikçe bazı işaretler ve belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler hastalığın ciddiyetine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir.
İlk aşamalarda kemik erimesi genellikle herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissettirmediğinden çoğu insan bunun farkında olmaz. Ancak ilerleyen dönemlerde aşağıdaki belirtiler gözlemlenir:
- Kırıklar: Kemik erimesinin en yaygın belirtisi basit düşmeler veya hafif darbeler sonucu meydana gelen kırıklardır. Özellikle kalça omurga ve bilek kırıkları osteoporozun en sık görülen sonuçlarıdır.
- Boy Kısalması: Kemik erimesi ilerledikçe omurga üzerindeki basınç artar. Bu omurga kemiklerinin (omurların) çökmesine ve boyun kısalmasına neden olur. Bu durumu yaşayan bireyler zamanla daha kısa görünmeye başlayabilir.
- Sırt Ağrısı: Omurga kemiklerinin zayıflaması sırt ağrısına neden olur. Bu ağrılar genellikle kemiklerin çökmesi veya kırılması sonucu oluşur.
- Durum Değişiklikleri: Kemik erimesi bireylerin duruşunu etkiler. Zayıf kemikler kişinin duruşunu bozar ve eğilmelere neden olur.
Bu belirtiler kemik erimesinin gelişim sürecinde önemli ipuçlarıdır. Belirtiler ortaya çıktığında kişilerin bir sağlık profesyoneline başvurarak durumu değerlendirmeleri ve gerekli tedavi yöntemlerine başlamaları önerilir.
Kemik Erimesi Riski Kimlerde Daha Fazla?
Kemik erimesinin risk faktörleri genetik hormonal ve yaşam tarzı unsurlarını kapsar. Yaş cinsiyet aile öyküsü ve bazı sağlık durumları osteoporoz gelişiminde etkili olan faktörlerdir. Kadınlar erkeklere göre daha yüksek risk altındadır. Çünkü kadınlarda menopoz sonrası östrojen seviyelerinin düşmesi kemik kaybını hızlandırır.
Ayrıca yaş ilerledikçe kemik yoğunluğu doğal olarak azalır. Bunun yanında eğer ailenizde osteoporoz öyküsü varsa bu durum genetik bir yatkınlık oluşturabilir. Düşük vücut kütlesi indeksine (BMI) sahip olmak yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımı fiziksel aktivite eksikliği gibi yaşam tarzı faktörleri de risk oranını artırır.
Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi de kemik erimesi riskini yükselten faktörlerdendir. Bu nedenle sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmek ve bu risk faktörlerinden kaçınmak kemik sağlığını korumanın en etkili yollarından biridir.
Kemik Erimesi İçin Önlemler ve Tedavi Yöntemleri
Kemik erimesinin önlenmesi erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile mümkün olabilir. Öncelikle sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek kemik sağlığını korumak için atılacak en önemli adımdır.
Dengeli bir beslenme programı kalsiyum ve D vitamini açısından zengin gıdaların tüketilmesini içerir. Süt, yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler ve balık gibi besinler kemik sağlığı için gereklidir. Ayrıca düzenli fiziksel aktivite yapmak kas gücünü artırarak düşme riskini azaltır ve kemik yoğunluğunu korur.
Ayrıca osteoporoz riski taşıyan kişiler doktorlarıyla işbirliği yaparak uygun tedavi yöntemlerini değerlendirebilirler. Bu ilaç tedavisi fizik tedavi veya takviyeler gibi çeşitli yöntemleri içerir. Osteoporozun tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar kemik kaybını önlemeye yardımcı olabilir ve kemik yoğunluğunu artırır.
